Dziecko żyje dziś w świecie zdominowanym przez mass media i technologie cyfrowe; komputer, telewizję, video, telefon, internet. Zaczyna korzystać z mediów elektronicznych bardzo wcześnie. Media „towarzyszą” mu w każdym czasie, często jako „elektroniczna niania”, ale też jako „podkład muzyczny” w życiu codziennym wielu rodzin.
W bardzo szybkim tempie zmienia się przestrzeń współczesnego dziecka, pojawiają się wciąż nowe źródła kształtujące jego przeżycia i doświadczenia. Dziecko już od najmłodszych lat poznaje ciekawe informacje z różnych dziedzin wiedzy za pomocą telewizji, którą może oglądać w sposób świadomy, ale również mimowolnie podczas zabawy, przebywając w pomieszczeniu, gdzie dorośli w tym czasie oglądają programy telewizyjne.

Nowe technologie informacyjne stają się kreatorem świata dziecka, zapewniają nieograniczone możliwości
w upowszechnieniu informacji i porozumieniu się bez ograniczeń czasowych i przestrzennych. J. Gajda wyodrębnia pięć funkcji kulturotwórczych mass mediów i hipermediów:

- „funkcja upowszechnienia różnorodnych treści – oznacza ona niemalże błyskawiczne dostarczanie
i uprzystępnianie niezbędnych informacji i wiadomości z różnych dziedzin życia; spełnianie funkcji edukacyjnych,
a w tym motywowanie do kształcenia oraz pełnienie funkcji estetycznych przez upowszechnianie sztuki;

- funkcja ludyczna – spełniają ją przede wszystkim programy rozrywkowe. Ich kulturotwórcza rola uzależniona jest od jakości programu, sposobu odbioru i wrażliwości odbiorcy. Niezależnie od funkcji ludycznej programy rozrywkowe mają olbrzymie znaczenie w kształtowaniu wrażliwości na wartości tkwiące w sztuce, w możliwościach kształtowania postaw moralnych, pełnią również funkcję edukacyjną. Na drugim biegunie funkcji ludycznej może się pojawić tendencja do próżnowania, jałowej rozrywki czego konsekwencją stanie się zmniejszenie zainteresowania sztuką, nauką;

- funkcja stymulująca – polegająca na pobudzaniu odbiorców do aktywniejszego odbioru negatywnych treści,
i zachęcaniu ich do pełniejszego uczestnictwa w kulturze, dostarczaniu porad potrzebnych w życiu. Polega na szukaniu najwłaściwszych dla człowieka dróg samorealizacji przez różnorodne kontakty z nauką i sztuką, z pojęciem działalności twórczej;

- funkcja wzorcotwórcza – polegająca na propagowaniu określonych stylów życia, wzorów postępowania i zachowania, na upowszechnianiu treści wychowawczych na lansowaniu określonych sylwetek ludzi odznaczających się zróżnicowanymi wartościami i osiągnięciami z różnorodnych dziedzin życia, nauki, techniki, sztuki;

- funkcja interpersonalna – wynikająca głównie z telewizyjnego wszędobylstwa. Dzięki szklanemu ekranowi człowiek może poznać życie odległych krajów i ludzi, zrozumieć ich potrzeby i psychikę, a przez to samookreślić się w życiu”.

Ważną rolę w życiu dziecka odgrywa wiek przedszkolny. Jest on niejako fundamentem, na którym bazuje dalsze wychowanie i kształcenie. Przedszkole stwarza dziecku okazje edukacyjne, które motywują je do własnej aktywności zabawowej. Nie można jednak zapominać, że dziecko chętnie i z dużym zaciekawieniem chce poznawać świat nowych technologii pełnych atrakcyjności, dających coraz to więcej możliwości edukacyjnych. Nauczyciel przedszkola powinien znaleźć „złoty środek”, który bezpiecznie wprowadzi dziecko w świat korzystania z mediów,
a jednocześnie będzie wspierał aktywność ruchową i zabawową dziecka. Trzeba mieć na uwadze, że dziecko uczy się bawiąc i bawi się ucząc. Mass media zajmują dziecku coraz więcej czasu, są dla niego źródłem wiedzy, zainteresowań, możliwości poznawania świata, z drugiej jednak strony narażają dziecko na niebezpieczeństwo negatywnego wpływu na jego rozwój moralny i fizyczny.

Obecnie, nauczyciel w edukacji posługuje się nie tylko słowem, tablicą i kredą, ale wykorzystuje wiele urządzeń, które wspomagają jego pracę by przekazywane treści były prezentowane w sposób efektywniejszy. Potrzeba edukacji w zakresie mediów sygnalizowana przez pedagogów, filmoznawców, psychologów związana jest z szybkim rozwojem technologii, która niejako „zmusza” nauczycieli do wprowadzenia mediów w dziedzinę edukacji.

W ostatnich latach powstało wiele stron edukacyjnych, które wzbogacają wiedzę i doświadczenia dziecięce o bardzo cenne informacje. Pośród wielu programów i gier edukacyjnych wykorzystuje się w grupowej i indywidualnej pracy z dzieckiem:

„Wesołe przedszkole Bolka i Lolka” wydawca Aidem media – zawierające animowane gry i zabawy, muzykę, kształty, literki i cyferki,

„Liczę z Reksiem” wydawca Aidem media – to połączenie multimedialnej przygody z nauką i kompleksowym sprawdzeniem znajomości matematyki. W rozbudowanej grze matematycznej można przeżyć wspaniałe przygody pełne labiryntów, tajnych akcji, łamigłówek. Zadaniem gracza jest pomóc Reksiowi w uratowaniu zwierząt, które porwał wilk. Dziecko może również składać puzzle czy kolorować kolorowanki.

„ABC z Reksiem” wydawca Aidem media – to program dla dzieci przeznaczony do nauki alfabetu, funkcji litery
w słowie oraz czytania i rozumienia prostych słów, zwrotów i zdań. Można pomóc Reksiowi uratować chłopca którego porwał Smok Literkowy. Przed graczem labirynty literkowe, słowne zagadki i łamigłówki, pasjonujące zadania i rebusy. Oprócz tego na dziecko „czekają” kolorowanki, wesołe animacje.

„Wesołe przedszkole Koziołka Matołka” wydawca Aidem media – zawierające gry i zabawy wspomagające rozwój
i edukacje dziecka przedszkolnego. Stymulują jego rozwój umysłowy i twórcze myślenie. Dziecko poznaje nazwy zwierząt, ich wygląd, odgłosy i zwyczaje.

„Akademia Zielonego Zajączka” Małopolski Ośrodek Ruchu Drogowego w Krakowie – celem tego programu
jest wprowadzenie dziecka do uczestnictwa w ruchu drogowym.

„Moja pierwsza encyklopedia” wydawca Albion – program który rozbudza wyobraźnię i rozwija umiejętność logicznego myślenia. Dzieci mogą poznawać kolory, kształty, odkrywać świat roślin i zwierząt.

„Magiczny Autobus” Scholastik – serial edukacyjny wspomagający poznawanie świata, zjawisk przyrody i autonomii człowieka.

„Rodzina Pytalskich” Hagi – w dziesięciu przygodach mały Wiktorek pomaga dzieciom odkryć świat i dopowiedzieć na różne pytania: Dlaczego ptaki latają? Jak działa aparat? Dlaczego gwiazdy spadają? Co to są wirusy? Dlaczego zebra ma paski? Jak działa samochód? Co to są skamieliny? Dlaczego dzieci są podobne do rodziców? Co to jest układ słoneczny? Dlaczego wulkany wybuchają?

„Mądry Maluch” World Events (dodatek do miesięcznika „Rodzice” – program rekomendowany dla dzieci już od dziewiątego miesiąca do pięciu lat wprowadzający w świat rymowanek, sztuki rysowania, rozpoznawania i nazywania podstawowych kształtów, kolorów, cyfr i zwierząt. Każdy odcinek jest efektem współpracy wybitnych pedagogów i rodziców małych dzieci.

Na uwagę również zasługuje strona www.kula.gov.pl, której adresatem są dzieci w wieku od pięciu do dziesięciu lat. Strona została uruchomiona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zamieszczono na niej gry, filmy i animacje, wszystko w formie - nauka przez zabawę. Po wejściu na stronę dzieci są witane przez wirtualnych przyjaciół chłopca o imieniu Kulek i dziewczynkę o imieniu Kulka. Dzieci mogą się wybrać na „Wycieczkę” i poznać niektóre miasta naszego kraju np. Kraków, Gdańsk, Warszawę, Toruń oraz inne ciekawe miejsca i zabytki.

Komputer w obecnych czasach jest nowoczesnym narzędziem edukacyjnym o szerokim zakresie zastosowania. Rozwija zainteresowania dzieci, dostarcza rozrywki, wspomaga w nauce czytania, pisania, liczenia. „Bawiąc” się
z komputerem dzieci wyrabiają spostrzegawczość, ćwiczą pamięć, wzbogacają zasób słownictwa, klasyfikują, poznają figury geometryczne. Korzystanie w edukacji z Internetu uczy wyszukiwania informacji związanych
z zainteresowaniami dzieci jak również obrazów związanych z przyrodą, kosmosem, światem ludzi i zwierząt.

Nie ulega wątpliwości, że komputer i telewizja są dobrodziejstwami XXI wieku, jednak korzystanie z nich bez ograniczeń czasowych i wartościowych może przynieść szkodę szczególnie gdy tym użytkownikiem jest małe dziecko. Warto skorzystać z rad skierowanych do współczesnego rodzica:

1. Opracuj wspólnie z innymi członkami rodziny regulamin korzystania z komputera, telewizji.

2. Konsekwentnie zakazuj oglądania programów niedozwolonych dla dzieci, wyjaśniaj swoje stanowisko.

3. Kontroluj dziecko w czasie pracy przy komputerze, zwróć uwagę na to, w jaki sposób korzysta z Internetu.

4. Nie pozwalaj na instalowanie gier pokazujących przemoc, drastycznych, promujących negatywne postawy.

5. Zainstaluj w domowym komputerze programy i systemy filtrujące zasoby Internetu
– ograniczy to w dużym stopniu dostęp do treści niepożądanych.

6. Zachęcaj dziecko do działania – programy edukacyjne nie tylko należy oglądać, warto je przeanalizować
i „przerobić”.

7. Nie uciekaj od trudnych rozmów, do znudzenia upominaj dziecko uzmysławiaj mu zagrożenia wynikające z wpływu mediów.

Istotną rzeczą jest profilaktyka działań, które będą:

• chronić dzieci przed negatywnymi skutkami korzystania z mediów,

• uświadamiać rodzicom jaki wpływ na rozwój dziecka przedszkolnego mają treści medialne,

• wskazywać rodzicom formy spędzania z dzieckiem wolnego czasu.

Dziecko, które ma styczność z mediami, niezależnie od swej woli poddawane jest ich oddziaływaniu. To czy kierunek tych oddziaływań będzie korzystny czy niekorzystny, zależy od ilości czasu przeznaczonego przez dziecko środkom masowego przekazu, oraz od treści jakie są przekazywane. Jeżeli treści medialne będą wartościowe i dostosowane do wieku dziecka, staną się pomocą w prawidłowym kształtowaniu osobowości dziecka, a także będą pełniły funkcję edukacyjną. Natomiast kiedy środki masowego przekazu będą zawierały treści destrukcyjne, przyczynią się do osłabienia więzi rodzinnych, kształtowania postawy bierności, konsumizmu. Oglądane obrazy przemocy staną się źródłem lęku, agresji. Małe dziecko nie potrafi samo wybierać i krytycznie ustosunkowywać się do podawanych treści przekazywanych przez media. Bardzo ważną i znaczącą role mają rodzice, nauczyciele, wychowawcy, którzy będą wskazywać dzieciom pozytywne aspekty korzystania ze współczesnych technologii.

Aby zapobiegać wymienionym konsekwencjom telewizyjnego i komputerowego stylu życia, rodzice i wychowawcy powinni kontrolować kontakt dziecka z telewizyjnymi i komputerowymi programami, uczyć go aktywnego stosunku do telewizji i komputera, pomagać w dokonywaniu wyborów ulubionych programów czy gier komputerowych.
W efekcie właściwych postaw rodziców i wychowawców dziecko potrafi wybierać odpowiednie programy dla swojego wieku, a rezygnować z niewłaściwych.
(źródło: „Media w edukacji” J. Gajda, „Media – przyjaciel czy wróg dziecka?”
W. Tuszyńska-Bogucka, „Już nie lubię Batmana” M. Więczkowska)